Атырауда «Ембімұнайгаз» АҚ-да «Мұнай өндіру үдерісіндегі цифрландыру» тақырыбында форум өтті. Халықаралық сарапшылар мен ІТ саласы мамандары өз тәжірибелерімен бөліскен форумда еліміздегі «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының маңыздылығы және оны мұнай-газ саласында қолданысы туралы айтылды.
Ежелгі мұнай өндіруші «Ембімұнайгаз»АҚ-тың бастамасымен, Ақпарат және коммуникация министрлігі және Энергетика министрлігінің қолдауымен мұнай-газ саласына сандық технологияларды енгізудің өзекті мәселелеріне арналған форум елімізде цифрландыру бағдарламасын жүзеге асыру қолға алынған уақытта өтуімен маңызды болды. Форумға салалық министрлік өкілдері, ірі мұнай-газ компанияларының басшылары мен қызметкерлері, халықаралық сарапшылар және IT саласында қызмет көрсететін компаниялардың өкілдері, екі жүзге жуық делегат қатысты.
Атырау облысы әкімі Нұрлан Ноғаевтың форумға сәттілік тілегін жеткізген аймақ басшысының бірінші орынбасары С.Лұқпанов «Мұнай-газ саласында заманауи цифрландыру жүйесін енгізу уақыт күттірмейді» деп форумға қатысушыларға тараптардың тәжірибелік диалогтары келешекте «Цифрлы Қазақстан» бағдарламасының алғашқы жақсы көрсеткішін көруге себеп боларынан үмітті екенін айтты.
Халықаралық сарапшылар мен жаңа технологияның тілін жетік білетін кәсіби мамандар қатысқан форумда Энергетика вице-министрі Болат Ақшолақов: «Қазіргі уақытта дүниежүзі бойынша мұнай-газ индустриясының компаниялары әртүрлі қызмет түрлерінің қауіпсіздігін, экологиялығы мен үнемділігін жақсартатын техникалық, цифрлы сипаттағы инновацияларды енгізуде. Мысалы, жетекші мұнай компаниялары «Интеллектуалдық кен орын» жобасын пайдалануды бастап таратуға кірісті. Мұнай құбырларының инспекциясы үшін пилотсыз ұшу аппараттарын, суға тұрақты сүңгу және әдетте қымбат көлік құралдарын жұмылдыруды талап ететін суасты жүйелерін техникалық жөндеу мен қызмет көрсетуді орындау үшін батареядан коректенетін роботтарды пайдаланады. «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының тізіміне енген «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ жүзеге асырып жатқан «Сандық кен алаңы» және «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ-тың «Жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеудің автоматтандырылған жүйесін енгізу» жобалары мұнай-газ саласындағы негізгі жобалар болып отыр» деп форумға қатысушыларға іскерлік байланыстар орнату және көздеген мақсаттарға табыс тіледі.
Айтарлығы, «Ембімұнайгаз» АҚ-тың базасында «Цифрлы кең алаң» пилотты жобасы іске қосылып, өз тиімділігін дәлелдеді. Электр энергиясын қолдану 35 пайызға азайды. Ұңғымалар қорын пайдалану коэффициентін көбейту арқылы қосымша 1360 тонна мұнай өндіру қамтамасыз етілді. Жерасты жөндеу жұмыстарының көлемі азайып, әр ұңғымадағы мұнай өндіру есебі бірыңғайланды. Жинақталған тәжірибеге орай «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ компаниялар тобына тарату мақсатында барлық қор және мұнай мен газ өндірудің 80 пайызға жуығы келетін бірқатар негізгі кең алаңдары іріктелді.
– Қазіргі таңда ірі мұнай компанияларының барлығында дерлік интеллектуалды кен алаңы тұжырымдамасын әзірлеп, енгізумен айналысатын бөлімшелері бар. Жалпы алғанда, әлемдік мұнай-газ саласы интеллектуалды кең алаңдарын құруға алдағы 5 жылда 1 млрд доллар қаражат жұмсауды жоспарлап отыр. Сондықтан біз мемлекет пен бизнес, IT саласында қызмет көрсететін компаниялар мен мұнай компанияларының арасында ашық пікір алмасу алаңдарын қалыптастыру, мұнай өндіру саласындағы озық сандық технологияларды таныстыру мақсатында аталған форумды ұйымдастыруды жөн санадық, – деп атап өтті «Ембімұнайгаз» АҚ-тың Басқарма төрағасы Әнуар Жақсыбеков.
Бізге мәлім болғандай, «Цифрлы кен алаң» тұжырымдамасы өткен жылы Прорва кен алаңдары тобына да таратылып, биыл «Жайықмұнайгаз» МГӨБ-тің Жаңаталап кен орнына енгізілуде.
Форум барысында қатысушы делегаттарға мұнай-газ саласында цифрландыру жүйесінің тиімділігі туралы баяндама оқылып, таныстырылды. Оның ішінде көбі – Microsoft, IBM, Schlumbereger және Rockwell Automation сынды компаниялардан келген халықаралық сарапшылар дайындаған жұмыстар. Цифрландыру жүйесінің келешектегі мәселелері, қауіптер және басқа да туындаған сауалдар Энергетика вице-министрі Б.Ақшолақовтың, халықаралық сарапшылардың, ірі мұнай-газ және сервистік компаниялар басшыларының қатысуымен пікір алмасу алаңында кеңінен талқыланды.
«Ембімұнайгаз» АҚ өндірілген мұнайды ішкі нарыққа жіберумен қатар, экспортқа да шығарады. Ішкі нарыққа мұнай Қазақстан мұнай өңдеу зауыттары арқылы жеткізіледі. Ал экспортқа мұнай екі негізгі маршрут – Каспий Құбыр Консорциумы және Өзен – Атырау – Самара құбыр желілері арқылы шығарылады. Жалпы, цифрлы технологиялар, отандық мұнай-газ өндірісінің көлемін арттырып, өндеу саласы сапасының артуына мүмкіндік береді. Солай бола тұра, бұл жүйеде қауіп төндіретін жайттар да орын алуы мүмкін. Сондай жағдайда қандай іс-қимылдар жасау керектігі және де басқа да маңызды сауалдарға жауап ретінде халықаралық компания өкілдері, сарапшылар мен ІТ саласында қызмет көрсететін мамандар жан-жақты түсіндіріп, елімізде «Цифрлы Қазақстан» бағдарламасының сәтті жүзеге асуына тілек білдірді.
Тұрсын ЖҰМАБЕКҚЫЗЫ,
Атырау облысы
